90’ların başında kolektif bir aksiyondan yola çıkarak hayatımıza giren D.I.Y. akımı; açılımı Do It Yourself, yani kendin yap. 2000’lerde beşerler kıyafetlerini yüksek moda tasarım kesimlere benzetmek için kesti, biçti, yapıştırdı. 2010’larda bir D.I.Y. projesi olarak kendi mesleklerini yarattılar (bakınız dünün blogger’ları bugünün influencer’ları). Yıl 2020 olduğunda hepimizin her şeyi yapabilme potansiyeli olduğunu gördüğümüz bir devirden çıktık, ki öteki bir deyişle buna karantina diyoruz. Üçüncü sürümüyle Do It Yourself ideolojisi tekrar karşımızdaydı. Ekmek yapanlardan, kıyafetlerini modifiye edenlere, meskenlerinin duvarlarına kendi tablolarını asanlara… Bir düşünün bu hayat Kaia Gerber’e bile kendi saçlarını boyattıysa bize neler yaptırmaz? Bahsi geçen yeni sürümün en iyi yanlarından biri de hiçbir projenin doğrusunun yanlışının olmaması. Bir diğerine üstünlük kurmaktan hoşlanan, hater olmayı cool yapan bir neslin akabinde yeni jenerasyonla birlikte farklılığı, otantikliği el üstünde tutmaya başladık.
Doğrusu yanlışı yok. Sizi eleştirenlerin canı cehenneme. Banana bread’iniz fazla kabarmadıysa, boya yaparken çizgilerin dışına çıktıysanız, elinizdeki işi batırdıysanız… Kime ne? Kendin için ürettiğin her neyse, işin ustalarının tekniğini paylaşması sayesinde kendini iyi hissettirecek bir şeyler yapıyorsan sorun ne? Zihnine, çevrene ve cüzdanına iyi gelmiyor mu? Pekala ya gerisindeki motivasyonun ne? Kendini üretken hissetmek mi? Iktisat yapmak mı? Yoksa bu işin meditatif bir yanı olduğunu mu keşfettin? Sana özel olan yeteneğinin inceliklerini paylaşarak oburlarının D.I.Y. projelerine ilham mı oldun? Paylaşmanın, cömert olmanın, her neyseniz ve nasılsanız o biçimde kabul edilmenin çağı başladı. Kendin yap akımı bunu kulağımıza fısıldayan bir sözcü üzere. Tüm mazeretlerin ve imkansızlıkların antikoru niteliğinde. İnsanı özgürleştiren, iyi hissettiren. Dünyanın küreselleşme sürecinden sonra yine lokalleşmeye geçmesiyle birlikte, 2020’li yıllarda daha fazla alanda kendin yap projelerini göreceğiz belirli ki. Ve bu yalnızca bir hobi olarak kalmayacak, büyük ölçekte dünyaya ve insanlığa iyi gelen disiplinler ötesi bir kavrama dönüşecek. Çünkü mesela neden artık güneşten elektriğimizi kendimiz üretmiyoruz? Bu kadar kolay ve ekonomikken. Dünyanın tüketime değil, yeni yollar hatta akıllı tüketim halleri üretmeye gereksinimi varken. Kendin yap kavramı bir hobi yaratmanın çok ötesine geçiyor, farkında mısın?
VAKIT ÇİZELGESİ
• 1960’lar ve 1970’ler: Bilhassa mesken dekorasyonu hakkında kendin yap projeleri üretilmeye başlandı.
• 1980’ler: Taşlanmış denimler, abartılı saç aksesuarları… Ve moda dünyası bu akımla tanışır.
• 1990’lar: Web siteleri sayesinde süratle yayılan fikirler.
• 2000’ler: Milenyallerin el atmasıyla işin içine kreatiflik, özgünlük girer.
• 2010’lar: Kendin yap projeleri sayesinde yeni meslek kısımları, yeni akım disiplinler doğdu.
Elle